Η χειρουργική του θυρεοειδούς στην πορεία του χρόνου πέρασε από διάφορα στάδια για τα οποία υπήρξαν αντικρουόμενες απόψεις. Διαφορετικές στρατηγικές χειρουργικής είχαν καθιερωθεί διεθνώς, ειδικά για τα θηλώδη καρκινώματα για τα οποία οι προτεινόμενες εγχειρήσεις κυμαίνονταν από την λοβεκτομή έως την ριζική ολική θυροειδεκτομή με προληπτικό κεντρικό λεμφαδενικό καθαρισμό τραχήλου. Την τελευταία δεκαετία, η αντιμετώπιση του θηλώδους καρκινώματος του θυρεοειδούς έχει αλλάξει στις χώρες με παραδοσιακά υψηλά ποσοστά καρκίνου, όπως Ιαπωνία, Αμερική κ.ά, με συνέπεια οι επίσημες ιατρικές εταιρείες θυρεοειδούς των χωρών αυτών να προσπαθούν να προσαρμόσουν τις κατευθυντήριες οδηγίες τους με κύριο κριτήριο το κόστος-ωφέλεια της εγχείρησης, τις επιπλοκές της θυροειδεκτομής, την πρόγνωση της νόσου και την επιβίωση του ασθενούς. Σήμερα, για την αντιμετώπιση του μικρο-θηλώδους καρκινώματος του θυρεοειδούς ακολουθούνται στρατηγικές εκ διαμέτρου αντίθετες, από την τακτική παρακολούθηση που προτείνουν οι κατευθυντήριες οδηγίες της ιαπωνικής εταιρείας θυρεοειδούς και υποστηρίζονται πρόσφατα από την αντίστοιχη Αμερικανική εταιρεία θυρεοειδούς (ΑΤΑ), έως την ολική θυροειδεκτομή την οποία υπαγορεύει πρωτίστως η Ευρωπαϊκή στρατηγική.
Στο τελευταίο μας editorial που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Annals of Thyroid 2018, με τίτλο: «Τακτική παρακολούθηση ή χειρουργείο στο μικρο-θηλώδες καρκίνωμα του θυρεοειδούς: ένα τρέχον δίλημμα», μελετήσαμε επισταμένα τα αποτελέσματα των κλινικών μελετών του Ιάπωνα A. Miyauchi και συνεργατών οι οποίοι ακολούθησαν πρωτόκολλα τακτικής παρακολούθησης για μικρο-θηλώδη καρκινώματα τα τελευταία 22 χρόνια, συγκριτικά με αντίστοιχους ασθενείς που υποβλήθηκαν σε θυροειδεκτομή. Οι ερευνητές αυτοί κατέληξαν ότι για τα χαμηλού-κινδύνου μικρο-θηλώδη καρκινώματα με βάση τα υπερηχογραφικά ευρήματα, την κυτταρολογική και αρνητικούς λεμφαδένες, δεν αλλάζει η πρόγνωση και η επιβίωση των ασθενών, ανεξάρτητα αν οι καρκίνοι αυτοί μεγαλώσουν τα επόμενα χρόνια και αποκτήσουν χαρακτηριστικά υψηλού-κινδύνου για τα οποία οι ασθενείς αυτοί θα χρειασθεί να χειρουργηθούν. Η στρατηγική της τακτικής παρακολούθησης για τα χαμηλού-κινδύνου μικρο-θηλώδη καρκινώματα φαίνεται να αρχίζει να υιοθετείται τελευταία και από την Αμερικανική εταιρεία θυρεοειδούς, η οποία συνιστούσε τη λοβεκτομή μέχρι πρόσφατα για την αποφυγή των σοβαρών επιπλοκών της ολικής θυροειδεκτομής.
Στη σειρά αυτή των δημοσιεύσεων συνέβαλαν εξαίρετοι συνάδελφοι με τους οποίους μοιρασθήκαμε τα τελευταία χρόνια ερευνητικές ανησυχίες και δημιουργική παραγωγικότητα.
